بيشتر از دو قرن پيش بومي هاي آمريكا كشف كرده اند ريشه گياه توت مار (Cimiafuga Racemosa) در درمان بسياري از بيماريهاي زنان از جمله گرفتگي (كرامپ) دوره قاعدگي و گرگرفتگي، سردردها، تحريك پذيري و ساير علائم يائسگي مؤثر بوده است. از آنجا كه اين گياه بيشتر در درمان زنان مورد استفاده قرار مي گيرد، آنها توت مار را "زلف پير" خواندند. ناراحتي ناشي از يائسگي معمولاً با استفاده از داروي تركيبي هورمون زنانه استروژن درمان ميشود. استروژن ميليونها زن را در طول تغييرات زندگي كمك كرده است، هر چند غالباً داراي عوارض جانبي نيز است. جدي ترين عارضه جانبي آن خطر ابتلا به سرطان سينه است (بسياري از زنان از سرطان سينه آنقدر وحشت دارند كه رنج يائسگي بدون درمان را تحمل مي كنند) تعداد معدود اما فزاينده اي از زنان كه درصدد آرامش بدون عوارض جانبي استروژن بودند به فوايد توت مار پي بردند. گياه درماني مي تواند همانند استروژن، موجب آرامش باشد بدون اينكه عوارض جانبي جدي در پي داشته باشد. توت مار در درمان ناراحتيهاي زير مؤثر بوده است:

* ناراحتي قبل از قاعدگي.

* قاعدگي دردناك.

* گر گرفتگي.

* سردرد ناشي از يائسگي.

* تپشهاي قلبي ناشي از يائسگي.

* عصبيت و تحريك پذيري ناشي از يائسگي.

بوميهاي آمريكا از اين گياه براي درمان ساير عوارض غيرمربوط به قاعدگي يا يائسگي استفاده مي كردند. دانشمندان امروزه بتوانائي توت مار در درمان يك سري بيماريها خوشبين هستند. اما اين عده از دانشمندان فوايد آنرا در درمان كامل اين بيماريها به اندازه اثر آن در درمان قاعدگي و يائسگي مطالعه نكرده اند. ساير حالاتي كه ميتوان با مصرف اين گياه درمان كرد شامل موارد زير است:

* التهاب، مانند آرتريت و روماتيسم.

* فشار خون نسبتاً بالا.

*احتقان تنفسي ناشي از سرماخوردگيها.

میزان مصرف

ميزان مصرفي روزانه اين دارو 40 ميلي گرم است. اگر تنتور توت مار را مصرف مي كنيد، اين ميزان با 2 ميلي ليتر 3 بار در روز با آب يا چاي برابر خواهد بود. ممكن است انواع كپسول يا قرص آنرا ترجيح دهيد. مصرف 2 عدد كپسول يا قرص با ميزان مصرفي روزانه توصيه شده برابر خواهد بود. بمنظور تهيه نوشيدني اين دارو، 20 گرم از ريشه خشك شده آنرا با 1 ليتر آب مخلوط كنيد، سپس آنرا بجوشانيد و بعد از آن به مدت 20 الي 30 دقيقه آنرا تا زماني كه ميزان آب موجود در آن تا 1/3 كاهش يابد، بهم زنيد. سپس آنرا از صافي عبور دهيد، رويش را بپوشانيد و در يخچال يا هواي خشك و خنك نگه داريد. مايع مزبور را مي توان تا 48 ساعت نگه داشت اگر ميزان مصرفي توت مار شما متفاوت است، طبق دستورالعمل توليد كننده يا پزشك خود عمل كنيد. همانند اغلب داروها و تقويت كننده ها، به پزشك خود علاقه خود را مبني بر مصرف توت مار ابراز كنيد. بايد پس از شش تا هفت هفته مصرف، بهبود خود را حاصل كنيد. مصرف آنرا بمدت شش ماه ادامه دهيد.

نكات احتياطي

تحقيقات بعمل آمده در آلمان نشان داده است كه عوارض جانبي جدي از توت مار بر جاي نمي ماند. به نظر نمي رسد كه مصرف دارويي آن سبب افزايش خطر سرطان زنان گردد، هر چند بايد قبل از مصرف آن در صورتي كه سرطان داشته ايد يا در زمره افراد در معرض خطر بالاي ابتلا به سرطان هستيد با پزشك معالج خود مشورت كنيد. در صورت شيردهي يا باردار بودن از مصرف توت مار اجتناب ورزيد. مصرف توت مار سبب تحريك انقباضها و تولد نوزاد نارس مي گردد. در پاره اي از بيماران كه ميزان مصرفي بالايي داشتند عوارض جانبي از قبيل موارد زير گزارش شده است:

درد شكم، اسهال، سرگيجه، سردرد، دردهاي مفاصل، تهوع، ضربان قلب كند، لرزش، ضعف بينايي و استفراغ. توت مار سياه را با توت مار آبي كه نوعي گياه طبي و مشابه آن است اشتباه نگيريد. اما دانشمندان هنوز توت مار آبي را بطور كامل مطالعه نكرده اند و بي خطر بودن آن هنوز قطعي نيست.

تداخل هاي احتمالي

از آنجا كه توت مار سياه مثل استروژن عمل مي كند، عوارض جانبي آن اگر توأم با داروهاي هورموني مصرف شود به مراتب بيشتر است. اگر قرض ضد بارداري مصرف مي كنيد يا تحت درمان جايگزيني هورمون (HRT) هستيد، از مصرف توت مار اجتناب ورزيد