گریه یک مرحله طبیعی از رشد شیرخوار است ولی هیچ چیز به اندازه گریه شیرخوار موجب آزار والدین نمی شود . تمام شیر خواران برخی بیشتر و تعدادی کمتر گریه می کنند و اغلب نگرانی های والدین از زیاد گریه کردن شیرخوار است . انواع گریه های شیر خواران شامل جیغ زدن ، نق زدن ، گریه همراه با سرخ شدن چهره و ... هستند ، گاهی خیلی سریع پایان یافته و یا چندین ساعت ادامه می یابد .
چرا شیرخواران گریه می کنند؟
شیر خواران خلق و خوی متفاوت دارند . برخی از آنان سریع به گریه افتاده و بیشتر از شیرخواران دیگر گریه می کنند و آرام کردن آنها مشکل تر است . این دسته از شیرخواران بیشتر با تغییرات محیطی و یا سر و صدا آشفته می شوند . شیرخواران معمولا سه نوع گریه دارند. اولین گریه در طول روز وجود دارد و مادر بعد از مدت کوتاهی با این گریه آشنا می شود . گریه دیگر ناشی از خشم و عصبانیت است که ازنظر بلندی و فرکانس با گریه های همیشگی شیرخوار متفاوت است و سومین گریه ، ناشی از احساس درد است . بطور کلی گرسنگی ، تشنگی ، سنگینی معده ، گرما ، سرما، خیسی، کثیفی، و یا احساس درد دلایل گریه شیرخواران هستند . گاهی دلیل گریه آنها مشخص نیست ولی در بسیاری از موارد گریه کردن تنشهارا از جسم و روان آنها خارج کرده ، موجب آرام شدن ، راحت تر خوابیدن و به آرامی بیدار شدن از خواب می شود . از حدود سه ماهگی به بعد رفتارهایی چون مکیدن ، غان وغون کردن ، تماشا کردن دستها ، غلت زدن ، اخم کردن ، لبخند زدن و ... جایگزین گریه شیر خواران می شوند و آنها بتدریج با محیط اطراف خود سازگار شده در نتیجه میزان گریه کاهش می یابد . در مواردی والدین تحت فشار هستند نه تنها تلاش آنها برای آرام کردن شیر خوار مفید نبوده بلکه باعث تداوم گریه و تحریک بیشتر شده و در برنامه غذا و خواب آنها تداخل می کند .
بیاد داشته باشید که شیرخوار بی دلیل و یا به خاطر آزار والدین گریه نمی کند؟
اگر روشهای برقراری ارتباط با شیر خوار نادرست باشد و شیر خوار هنگام گریه کردن بیشتر از زمان آرام بودن تحت توجه قرار گیرد گریه او برای جلب توجه بیشتر افزایش می یابد . او حرکت صحبت کردن شما را می فهمد و گاهی نیز دهانش را به تقلید از تکلم باز وبسته می کند . او رفتارش را با آهنگ صدای شما هماهنگ می کند . اگر با آرامش با او صحبت کنید ساکت می شود و اگر از صدای بلند استفاده کنید ناآرام و مضطرب می گردد . بنابراین تلاش کنید با صدای ملایم با شیر خواران صحبت کنید.
میزان گریه شیرخواران چقدراست؟
میزان گریه شیرخوار متفاوت است . شیرخواران یک تا سه ماهه حدودا دو ساعت در رورگریه آنها در بعدازظهر و عصر بیشتر میشود . در حالیکه بعد از سه ماهگی میزان گریه عصرانه کاهش می یابد. جدول زیر میزان گریه شیرخواران را دردوازده هفته اول تولد به صورت روزانه نشان می دهد.
ساعت گریه روزانه - سن نوزاد به هفته
1.45----------------------- 2
1--------------------------- 4
2.45----------------------- 6
2--------------------------- 8
1.5 ----------------------- 10
1 ------------------------- 12
چگونه شیرخواران راتشویق کنیم؟
درهنگام بیداری و آرام بودن شیرخوار به او نگاه کرده ، او را لمس کرده به آرامی او را در آغوش گرفته ، راه برده و با محبت با او صحبت کنید . با این عمل شیرخوارشما می آموزد که هنگام آرام بودن توجه کسب می کند و شما نیز زمانیکه او آرام ، سرزنده و با نشاط است بیشتر لذت می برید.هنگام آرام بودن شیرخوار از یک اسباب بازی مانند جغجغه برای سرگرمی او استفاده کنید و هنگام گریه سریع عکس العمل نشان دهید زیرا از مضطرب شدن بیشتر شیرخوار جلوگیری می کنید. باور غلطی در بین مردم مبتنی بر اینکه بغل کردن شیرخوار در هنگام گریه موجب لوس شدن او می شود وجود دارد . بخاطر داشته باشید این مساله صحیح نیست و شیرخواران به محبت بی قید و شرط والدین نیازمند هستند .
هنگام نا آرامی فرزندتان به توصیه های زیر عمل کنید:
* گرسنگی ، تشنگی ، خستگی ، کثیفی ، دمای بدن شیرخوار و گرما و سرمای محیط را بررسی کنید.
* شیرخوار را بصورت عمودی نگه داشته و او را به خود نزدیک کنید.
* او را در آغوش گرفته و در اطراف اتاق قدم بزنید
* بدن او را ماساژ دهید
* با او با محبت و ملایمت صحبت کنید
* از حمام آب گرم برای آرام کردن شیر خوار استفاده کنید
* به شیرخوار برای گرفتن شیشه شیر ، تغییر وضعیت و ... کمک کنید.
اگر بعد از بررسی تمام موارد ، گریه شیرخوار ده تا پانزده دقیقه دیگر ادامه یافت ، او را در یک فضای امن و محیطی آرام به مدت سه تا پنج دقیقه تنها بگذارید . نیاز به انجام کار بیشتری نیست. به آرام کردن خود بپردازید . نفس عمیق کشیده و خود را سرگرم کنید .
برای اطمینان از وضعیت شیرخوار دوباره به او سر بزنید وبخاطرداشته باشید که :
* اسباب بازیهای شیرخوار را مرتب عوض کنید و از اشیا جدید برای سرگرم کردن او استفاده نمائید . آنها از بازی کردن با ماشین و اسباب بازیهای متحرک و رنگی لذت می برند.
* از نگاه داشتن شیرخوار در تخت مخصوص خود به عنوان تنبیه خودداری کنید و پیش از آنکه او به فرار از تخت خود علاقمند شود، تشک تخت را پایین آورده ، نرده های تخت را کوتاهتر کرده و یا آنها را کاملا بردارید و از تشکهای رنگین برای زیبا کردن تخت او استفاده کنید .
* شیر خوار را زندانی نکنید . استفاده از تور بالای گهواره که مانع بالا رفتن و ایستادن شیر خوار می شود ، مناسب نیست . زیرا از نظر جسمی و روانی به او صدمه می زند. شیر خوار سه ماهه زمان زیادی را صرف بررسی اشیا پیرامونش می کند و به اشیا اطراف با کنجکاوی خاص نگاه کرده و آنها را لمس می کند . شیر خوار بین پنج و هفت ماهه سرش را می چرخاند ، بدنش را به جلو و عقب برده و توانائیهای جدیدش را برای نشستن بکار می برد. رشد بینایی به او اجازه دیده اشیا دورتر را داده و هماهنگی دستها و چشمهایش موجب گرفتن اشیا نزدیک می گردد . " کنجکاویهای شیرخواران را جدی گرفته و او را تشویق کنید زیرا نقش بسزایی در رشد فکری او دارد ." کارشیرخوار یاد گرفتن ، کشف کردن و کنجکاوی است . مکان امنی برای او فراهم کرده و اشیا خطرناک را از دسترس او دور نگه دارید تا نیاز به گفتن "دست نزن و نکن" نداشته باشید.
هنگام ارتباط با فرزند خود به نکات زیر توجه کنید:
* به تمامی علائم و صداهای شیرخوار پاسخ دهید و اجازه دهید او حرکت دهان شما را ببیند
* تماس جسمی داشته باشید
* تا می توانید او را به اسم صدا کنید
* هنگام صحبت کردن تماس چشمی را حفظ کنید
تهیه شده توسط: " انجمن روانپزشکی کودک ونوجوان ایران