سالگرد در گذشت سرادوارد آلبرت شارپي شافر
۷۲سال پيش در چنين روزي، "سرادوارد آلبرت شارپي شافر" فيزيولوژيست انگليسي درگذشت.
وي مبدع روش فشار به سينه (روش شافر) براي تنفس مصنوعي است. شافر در سال ۱۸۹۴به همراه "اليور" عملكرد هورمون "آدرنالين" را بر عروق و انقباضات عضلاني نشان داد.
بعدها آدرنالين نخستين هورموني شد كه عمل جداسازي و كريستاليزه كردن بر آن صورت گرفت.
شافر فشار خون سگي را اندازهگيري كرد كه همكارش جرج اوليور همراه خود به پيادهروي برده بود. اوليور مقداري عصاره غده فوق كليه به اين سگ تزريق كرد و از شافر خواست بار ديگر فشار خون سگ را اندازه بگيرد.
فشارخون سگ به بالاترين حد خود رسيده بود.
عصارهي فوق كليه، مولكولي به نام آدرنالين در خود دارد. هنگامي كه آدرنالين در بدن آزاد ميشود، ضربان قلب را افزايش ميدهد، در نتيجه فشار خون بالا ميرود. هنگامي كه ميترسيم، فرار ميكنيم يا مبارزه ميكنيم، آدرنالين ترشح ميشود و بدن را براي اين شرايط آماده ميسازد.
سال بعد بيليس و استارلينگ كه روي چگونگي تنظيم فعاليت دستگاه گوارش پژوهش ميكردند، آزمايش جالبي انجام دادند. آنان همه عصبهاي لوزالمعده سگي را بريدند.
آنان انتظار داشتند كه با اين كار، خواه غذا وارد روده شود خواه نشود، لوزالمعده ترشح خود را كه براي گوارش لازم است، به روده تخليه نكند. اما اين غده حتي بدون داشتن ارتباط عصبي به كار خود ادامه داد و بيدرنگ پس از آن برخورد غذا با پوشش روده، ترشح آن آغاز شد.
آنان ميدانستند كه شيره معده داراي اسيد كلريدريك است و زماني كه محتويات معده به روده تخليه ميشود، همراه غذا مقداري اسيد وارد روده ميشود. از اين رو، مقداري اسيدكلريدريك را به ابتداي رودهي سگ (در محل دوازدهه) تزريق كردند و با شگفتي ديدند كه لوزالمعدهي سگ ترشح شيرههاي گوارشي را آغاز كرد. بنابراين، به نظر ميرسيد ترشح شيره لوزالمعده، نه به عصب و نه به غذا نياز دارد.
بيليس و استارلينگ از اين آزمايش نتيجه گرفتند اسيد معده با تحريك سلولهاي دوازدهه باعث آزادي مادهاي از آنها ميشود كه از راه خون به لوزالمعده ميرود و اين غده را به ترشح شيرههاي گوارشي وا ميدارد. براي اثبات اين نظريه، آنان دوازده جانوري را كه تازه كشته بودند، در محلول اسيد كلريدريك گذاشتند. سپس عصارهي اين بخش را به جانور زندهاي تزريق كردند. با وجودي كه جانور غذا نخورده بود، لوزالمعده ترشح خود را آغاز كرد و نظريهي پژوهشگران را به اثبات رساند.
مواد شيميايي كه در اندامي ساخته ميشوند، همراه خون جابهجا ميشوند تا اندام ديگري را به كار خاصي وادار كنند، هورمون ناميده ميشوند. هورمونها رشد و نمو و بسياري از كارهاي بدن را تنظيم ميكنند. هورموني كه از سلولهاي دوازدهه ترشح ميشود و باعث ترشح شيرههاي گوارشي از لوزالمعده ميشود، سكرتين نام دارد.
هورمونهاي بسياري كشف شده است كه هر كدام بخشي از كارهاي بدن را تنظيم ميكنند.
سالروز تولد جان رابرت وين
در چنين روزي در سال " ۱۹۲۷جان رابرت وين" بيوشيميدان انگليسي به دنيا آمد.
وين، يكي از برندگان جايزه نوبل پزشكي (سال ۱۹۸۲به همراه ساموئلسون و برگستروم) محسوب ميشود. او اين جايزه را به خاطر تلاش در شناسايي، استخراج و آناليز پروستاگلاندينها، دريافت كرد.
چربي كه انسان مصرف ميكند، در بدن تبديل به يكسري مواد شيميايي به نام پروستاگلاندين ميشود. پروستاگلاندينها انواع مختلفي دارند و هر كدام در بدن ، عمل مخصوص به خود را انجام ميدهند.
بعضي از انواع پروستاگلاندين ، باعث التهاب مفاصل ميشود كه علايم اين التهاب شامل قرمزشدن، تورم، خارش و درد است كه وضعيت آرتريت را بدتر مي- كنند .انواع ديگر پروستاگلاندين ، باعث پيشگيري و درمان التهاب ميشوند.
اسيدهاي چرب امگا- ۳كه درماهي و دانههاي خوراكي مثل بذر كتان، گندم و لوبياي سويا وجود دارد، التهاب مفاصل را كاهش ميدهند. اسيدهاي چرب تك اشباعي ( (MUFAنيز مانند اسيدهاي چرب عمل ميكنند كه در بيشتر سبزيجات و روغن زيتون (نخستين روغني كه در نواحي مديترانه استفاده شد) يافت ميشوند.
رژيم غذايي مردم نواحي مديترانه برپايه ميوه، سبزي، غلات كامل ( تصفيه نشده وسبوس دار)، آجيل، دانههاي خوراكي و ماهي است كه تمامي اين مواد غذايي باعث كاهش التهاب مفاصل ميشوند.
دريافت رژيم غذايي مردم نواحي درياي مديترانه درد ناشي ازآرتريت روماتوئيد ( روماتيسم يا التهاب مفاصل ) را كاهش ميدهد.
سالگرد در گذشت روت ساگر
۱۰سال پيش در چنين روزي، "روت ساگر" ژنتيكدان آمريكايي و كاشف اهميت ژنهاي غيركروموزومي درگذشت.
خانم ساكر همچنين مطالعات فراواني در مورد مكانيسمهاي ژنتيكي مرتبط با سرطان انجام داد.
ساخت مدل تكميل شده ميكروسكوپ الكتروني
همچنين در چنين روزي در سال ۱۹۵۶مدل تكميل شدهاي از ميكروسكوپ الكتروني، در انگلستان ساخته شد.
برگرفته از سايت خبرگزاري ايرنا