خبرگزاری جمهوری اسلامی - ایرنا

تهران- ایرنا- سرطان حفره دهان از جمله بیماری هایی است که در مراجعه بیماران برای درمان مشکلات دندانی، در صورت توجه دندانپزشکان و بررسی دقیق وضعیت سلامت نواحی داخل دهان، قابل تشخیص و درمان به موقع است.

به گزارش روز ایرنا، به گفته پزشکان مهمترین علائم سرطان های حفره دهان، تغییر رنگ بافت های داخل دهان (سفید یا قرمز شدن بافت)، ایجاد زخم یا ضایعاتی مانند آفت است که نواحی داخل گونه، کناره های زبان و کف دهان را دربرمی گیرد.
طبق پروتکل های درمانی تعیین شده در سال 2013 از سوی انجمن دندانپزشکان آمریکا، دندانپزشکان موظف هستند در کنار درمان مشکلات دندانی که بیمار به منظور رفع آنها به مراکز درمانی مراجعه می کند، وضعیت سلامت بافت نواحی مختلف دهان را نیز مورد بررسی و معاینه قرار داده و در صورت مشاهده علائم نسبت به درمان آن یا ارجاع بیمار به متخصصان مربوطه اقدام کنند.
به گفته متخصصان، از هر نوع زخمی که بیش از 2 هفته در دهان باقی بماند و برطرف نشود، باید حتما نمونه برداری شده و از نظر بدخیم یا خوش خیم بودن مورد بررسی های پزشکی قرار گیرد؛ سرطان دهان به سرعت رشد می کند و تشخیص به موقع در روند درمانی این بیماری بسیار تاثیرگذار است.
دکتر سمیه علیرضایی جراح دندانپزشک، متخصص بیماری های دهان، فک و صورت و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی در این خصوص به خبرنگار علمی ایرنا اظهار کرد: هرگونه افزایش تعداد سلولی به صورت برآمدگی، تغییر رنگ سلولی (قرمز یا سفید) و ایجاد زخم در حفره دهان می تواند از علائم سرطان حفره دهان باشد که باید نسبت به این علائم جدی باشیم.

** علائم
وی افزود: اگر این علائم بین دو تا سه هفته طول کشید و تغییری در آنها مشاهده نشد و عاملی هم برای آنها مانند پوسیدگی یا خردگی سطح دندان که باعث ایجاد زخم در دهان می شود، وجود نداشت یا اگر وجود داشت و با برطرف کردن آنها باز هم زخم ادامه داشت، باید نسبت به آن حساس بود و نباید به راحتی از کنار این علائم گذشت.
علیرضایی در خصوص تغییر رنگ و سفید شدن بخشی از بافت دهان که گاهی با آفت اشتباه گرفته می شود، توضیح داد: گاهی افراد هنگام مشاهده تغییر رنگ سفید در داخل دهان خود تصور می کنند که آفت است و آن را جدی نمی گیرند، درحالی که هرگونه تغییر رنگی باید تحت بررسی های پزشکی قرار گیرد و متخصصان دهان، فک و صورت در گروه دندانپزشکی به راحتی می توانند این علائم را تشخیص داده و تفاوت بین آفت و زخم را تمیز دهند.
وی در توضیح بیشتر در خصوص تغییر رنگ سفید بافت داخل دهان گفت: تغییر رنگ سفید ممکن است به واسطه یک پلاک سفید یا سفیدی همسان با سطح دهان باشد که ممکن است نشانه ای از تغییرات پیش بدخیمی یا بدخیمی به نام 'لوکوپلاکی' باشد.
علیرضایی ادامه داد: برخی نواحی داخل دهان که به آنها نواحی 'های-ریسک' گفته می شود، با احتمال بیشتری برای سرطانی شدن مواجه هستند؛ این نواحی شامل کناره های زبان و کف دهان است که از آنها به عنوان نواحی بحرانی نیز یاد می شود.

** شیوع سرطان دهان و شایع ترین نوع
وی شیوع سرطان دهان را طبق آمار جهانی تقریبا 6 درصد اعلام کرد و افزود: سرطانی به نام 'اس سی سی' یا 'اسکواموس سل کارسینوم' که در اثر افزایش تعداد سلول های سنگفرشی کف دهان بروز می کند، ازجمله شایع ترین سرطان های حفره دهان است.

** عوامل ایجادکننده
متخصص بیماری های دهان، فک و صورت و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد مصرف الکل و سیگار را از جمله علل بروز سرطان های حفره دهان برشمرد و گفت: در کشور ما بعضا الکل و سیگار به صورت تفریح مصرف می شود که به ویژه جوانان را با خطر ابتلا به سرطان مواجه کرده است. همچنین مصرف ماده ای به نام 'ناس' که در جنوب ایران استفاده می شود، افراد را در معرض این خطر قرار می دهد؛ افراد این نواحی از کشور این ماده را در گوشه ای از دهان نگه می دارند تا به تدریج حل شود و همین عمل سبب بروز زخم و سرطان حفره دهان شده و معمولا هم بسیار دیر تشخیص داده می شود.
علیرضایی ادامه داد: افرادی که نوشیدنی های الکلی، سیگار، تنباکوی تدخینی و غیرتدخینی مصرف می کنند، افراد در معرض ریسک بالا هستند. در گذشته افزایش سن نیز جزو عوامل ابتلا به این نوع سرطان ها مطرح می شد اما مشاهدات نشان می دهد که این بیماری در سنین پایین نیز بروز می کند بنابراین سن و جنسیت نقشی در این بیماری ندارند.
وی مصرف موادغذایی حاوی افزودنی ها و نگهدارنده ها، اشعه یو وی و ویروس پاپیلوم انسانی (HPV) را از دیگر عوامل بروز سرطان های حفره دهان برشمرد و افزود: اگر بتوان تغییرات داخل حفره دهان را به موقع تشخیص داد و بیمار را زودتر برای درمان به پزشکان مربوطه ارجاع داد و تاخیری در این کار ایجاد نکرد، مسلما می توان درمان کاملی ارائه داده و کمک زیادی به بیمار کرد و کیفیت بهتری به زندگی او بخشید.

**روش درمانی اس سی سی
جراح دندانپزشک و متخصص بیماری های دهان، فک و صورت در مورد درمان اس سی سی نیز توضیح داد: درمان اس سی سی داخل حفره دهان، یک درمان چندجانبه است؛ ابتدا باید ناحیه دارای زخم با یک حاشیه سالم برداشته شود و پس از آن نیاز به رادیوتراپی و کموتراپی (شیمی درمانی) دارد. به همین دلیل نیازمند یک کار تیمی متشکل از گروه های دندانپزشکی و پزشکی است.
علیرضایی خاطرنشان کرد: گاهی مشاهده می شود که برخی پزشکان می خواهند به اصطلاح بیمار را از آنِ خود کنند، اما باید تاکید کرد که بیماری سرطان به ویژه سرطان دهان، مجال این کار نیست؛ اینجا جان بیمار در میان است و ما پزشکان درصورت تشخیص قطعی بیماری، هر پزشکی را که می دانیم می تواند کار بهتری نسبت به ما انجام دهد یا به ما کمک کند، باید وارد تیم درمانی خود کنیم.

** تب لبخندهای هالیوودی
متخصص بیماری های دهان، فک و صورت و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد در پاسخ به سوال دیگر ایرنا درمورد تب تند لبخندهای هالیوودی که امروز گریبانگیر شمار زیادی از جوانان و چهره های سرشناس در کشور شده است، اظهار کرد: امروزه گرایش زیادی به درست کردن دندان های زیبا و لبخندهای هالیوودی در کشور به راه افتاده است که البته با هیچ یک از این موارد مخالفتی نداریم، اما در این مسیر دستکم به انجمن دندانپزشکان آمریکا هم تاسی شود که طبق کوریکولوم آموزشی خود، علاوه بر درمان مشکلات دندانی، مخاطات بیمار را نیز بررسی می کنند تا اگر مشکلی در حفره دهان باشد، به موقع تشخیص داده شود.
علیرضای با تاکید بر این که دندانپزشکان در مورد بیماران خود مسئول هستند، گفت: ما دندانپزشکان باید به پروتکل هایی که برای سرطان حفره دهان است، توجه کنیم و در مراجعات بیماران، مخاطات دهان، تغییر رنگ ها و زخم های احتمالی داخل حفره دهان آنها را نیز بررسی کنیم.

خبرنگار : ناهید شفیعی **انتشار: محتشمی پور